Askalan neresidir? ‘Suriye’nin gelini’ (Aşkelon) Askalan’ın tarihi önemi

Askalan kenti, TRT1 ekranında yayınlanan, Mısır Sultan’ı Selahaddin Eyyubi’nin hayatı eden ‘Kudüs Fatihi Selahaddin Eyyubi’ dizisindeki sahnelerinin ardından gündeme geldi. Bunun üzerindeki Askalan ile ilgili bilgiler araştırılmaya başlandı.

Filistin’deki tarihi bir sahil şehir olan Askalan, günümüz ‘Aşkelon’ adıyla kullanılmaktadır. 

ASKALAN NERESİDİR?

Askalan, Gazze Şeridi’nin 13 km kuzeyinde, Tel Aviv’in 50 km güneyinde sahil şerdisinde yer almaktadır. Günümüzde Yahudiler’in işgali altında olan bu topraklar ‘Aşkelon’ ismi ile kullanılmaktadır. 

Yaklaşık 50 bin km km² yüzölçümüne ve 100 bin nüfusa sahiptir. 

ASKALAN’IN TARİHİ

Askalan, Suriye ile Mısır arasında bir geçit görevi gören oldukça önemli bir ticaret kentiydi. Mısır’a denizden, Gazze’ye sahil yolundan rahatlıkla ulaşılabilen bu şehirde ticari ilişkiler ön planlaydı. 

Eski çağlarda; ceviz ağaçları, kınası, sarımsağı ve zeytinlikleri ile meşhur olan bu kentin tarihi tarihinden şöyle bahsedilmektedir:

640’ta Suriye Valisi Muaviye tarafından fethedildi

İlerleyen yıllarda Rumlar tarafından yıkıldı. 

685’de Abdulmelik b. Mervan’ın halifeliği ile şehir yeniden inşa edildi.

Fatimi Devleti’nin eline geçti (Suriye ve Filistin Selçuklular’ın elindeydi).

Yaklaşık 1.5 asır Haçlılar ile Mısırlı Müslümanların arasındaki sınır şehir oldu.

1153’te Haçlılar Askalan’ı ele geçirdi. 

1887’de Salahaddin Eyyubi Askalan’ı Haçlılar’ın elinden kurtardı. 

1191’de ‘I. Richard ile Selahaddin Eyyübi ve askerleri arasından yapılan Arsuf Savaşı’ndaki mağlubiyetten sonra Askalan tahrip edildi. Müslümanlar (Suriye ve Mısır’a göç etti) oradan ayrıldı. 

1247’den Askalan yeniden Müslümanlar’ın oldu. 

Günümüzde ise Yahudiler’in işgali altındadır. 

ASKALAN’IN ÖNEMİ

Rivayet edilene göre (bk. Müsned, III, 2259), Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V.) Askalan ve Gazze’yi ‘iki gelin’ olarak tanımlamıştır. Bu kapsamda Hz. Ömer’in yazdığı mektup üzerine Muvaiye’nin burayı fethettiği bilinmektedir. 

Askalan, aynı zamanda Müslümanlar’ın en son fethettikleri Filistin şehirlerinden birisi olma özelliği taşınmaktadır.