2024-2028 yıllarını kapsayan On İkinci Kalkınma Planı TBMM’ye sunuldu. Kalkınma Planı’nda emekli aylıklarında düşüşe yol açan aylık bağlama oranıyla (ABO) ilgili düzenlemeye yer verildi.
Türkiye’nin 2024-2028 yıllarına ilişkin hedeflerini ortaya koyan On İkinci Kalkınma Planı TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, yarın TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda plan ile ilgili sunum yapacak.
Habertürk’ün haberine göre, Plan döneminde gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) büyümesinin yıllık ortalama yüzde 5.0 oranında gerçekleşmesi ve 2028 yılında kişi başına gelirin 17 bin 554 dolara ulaşması, satın alma gücü paritesi (SAGP) cinsinden kişi başına milli gelirin ise 58 bin doları aşması hedefleniyor. Plan dönemi sonunda GSYH’nın 1 trilyon 589 milyar dolara ulaşarak Türkiye’nin yüksek gelirli ülkeler sınıfına girmesi öngörülürken, 5 yılık dönemde toplam 5 milyon ilave istihdam sağlanarak işsizlik oranının 2028 yılında yüzde 7.5’e gerilemesi amaçlanıyor.
Planda yer alan bazı hedefler şöyle:
EMEKLİ AYLIĞI BAĞLAMADA YENİ DÜZENLEME
Kişilerin daha çok istihdamda kalmasını teşvik eden, hakkaniyeti ve aktüeryal dengeyi önceleyen düzenlemeler hayata geçirilerek sosyal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliği güçlendirilecektir. Sosyal güvenlik sisteminde hakkaniyeti ve aktüeryal dengeyi güçlendirecek reformlar hayata geçirilecektir. Aylık bağlama sistemi kişilerin daha çok istihdamda kalmasını teşvik edecek ve mali yük getirmeyecek şekilde yeniden düzenlenecektir.
EMEKLİLİK YAŞINDA DEĞİŞİKLİK
Sosyal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla emeklilik kriterlerinin belirlenmesinde doğuşta beklenen yaşam süresi artışı ile uyumlu otomatik ayarlama mekanizmalarına ilişkin çalışmalar yapılacaktır.
Nüfusun yaşlanmasının sosyal güvenlik sistemi üzerindeki etkilerinin azaltılması için bakım sigortası ve mesleki rehabilitasyon uygulamaları hayata geçirilecektir. Yaşlı bakım hizmetlerinin finansmanı için bakım sigortası kurulacaktır.
Sürekli iş göremezlik geliri veya maluliyet aylığı alan kişilerin yeniden işgücü piyasasına dönmesi için mesleki rehabilitasyon uygulaması hayata geçirilecektir.
TAMAMLAYICI EMEKLİLİK SİSTEMİ VE OKS
Sosyal güvenlik sistemi, emekli refahının artırılması ve kişilere ilave sağlık güvencesi sağlanması amacıyla tamamlayıcı emeklilik ve sağlık sistemleriyle desteklenecektir. Genel Sağlık Sigortası sisteminin sürdürülebilirliğinin güçlendirilmesi, kişilere alternatif bir sağlık güvencesi sağlanması ve sağlık hizmet sunumundaki kapasitenin etkin kullanımı için tamamlayıcı sağlık sigortacılığı teşvik edilecektir.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) daha cazip hale getirilerek fon tutarı ve katılımcı sayısı artırılacak, Otomatik Katılım Sistemi (OKS) işveren katkısını içerecek şekilde geliştirilecek ve fon çeşitliliği sağlanacaktır. OKS’nin işveren katkısını da içeren ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulacaktır. OKS’de fon çeşitliliği katılımcıların farklı risk algısı ve tercihlerini dikkate alacak şekilde artırılacaktır.
BES’te yapılan kesintilerin sadeleştirilmesi ve azaltılması sağlanacaktır. Yaş ve yıl şartlarını karşılayan BES katılımcılarının fonları, Plan döneminde ihdas edilecek sigorta ürünü kapsamında, isteğe bağlı olarak uzun dönem bakım teminatına dönüştürülecektir.
Yükseköğretim kurumlarına kayıtlı 25 yaş altı öğrencilerin BES’e katılımlarını ve sistemde kalmalarını teşvik edici uygulamalar hayata geçirilecektir. OKS’de olduğu gibi BES’ten emekli olan bireylerin birikimlerini toplu olarak çekmeleri yerine programlı geri ödeme veya yıllık gelir sigortası şeklinde almaları özendirilecektir.